Za każdym razem, gdy zbliżają się ważne wybory, wielu rodziców i nauczycieli zaczyna zastanawiać się, jak uczyć dzieci demokracji. Prawo do głosowania stanowi oczywiście ogromną część tego, co oznacza bycie obywatelem demokratycznego kraju. Ale głosowanie to dopiero początek bycia odpowiedzialnym obywatelem, a nie koniec!
Zabierz dziecko ze sobą na głosowanie
Od lat zabieram ze sobą dzieci na wybory. Dzieci wiedzą jak głosować i co powoduje, że zdecydowaliśmy się na danego kandydata. Uczestniczą one także w rozmowach o polityce, jakie czasem toczą się w naszym domu. Nawet, jeśli te rozmowy bywają starciem się skrajnych poglądów.
Zachęcaj dzieci do zadawania pytań i zabierania głosu, jeśli się nie zgadza
Jako rodzice i nauczyciele, jednym z najlepszych sposobów uczenia o demokracji jest zachęcanie dzieci do zadawania pytań dorosłym – w tym nam – z szacunkiem! Być może dziecko opowie o sytuacji, w której nie podobało jej się to, co mówił ktoś inny. Zamiast uciszać dziecko, daj mu się wypowiedzieć. Zachęć do dyskusji i wyrażenia jasno swojego zdania z poszanowaniem słuchającego. Spróbuj odegrać z nim w jaki sposób następnym razem może wyrazić swój sprzeciw jeśli będzie miało kłopoty ze spokojnym umotywowaniem swojego stanowiska.
Opowiedz o czasach, kiedy kraj sprostał swoim ideałom, i o chwilach, w których tak się nie stało
Jako dziecko kochałam opowieści snute przez mojego dziadka o jego rodzinie i wojnie. To były cudowne chwile. Teraz sama opowiadam wszystko, co pamiętam, moim dzieciom. Tłumaczę im czym jest dług publiczny, do czego prowadzi skłócanie społeczeństwa, jak działają emerytury, dlaczego nadal dobrze trzyma się zasada „dziel i rządź” itd. Pokazuję czasy historyczne, w których niektóre ważne dziś zasady jak prawo głosu dla wszystkich nie były respektowane. Lubię kończyć takie rozmowy pytaniem skierowanym do dzieci jak możemy spróbować naprawić niektóre złe rzeczy, które zrobili poprzedni przywódcy.
Czytaj i omawiaj książki o głosowaniu
Nic tak nie wspomaga nauki trudnych tematów, a jest nią też nauka demokracji, jak książka. Dlatego polecam już przedszkolakom pozycję Wydawnictwa Muchomor pt. „Głosuję wybieram!”. To dość krótka, bardzo kolorowo ilustrowana książeczka, która pokazuje, że z demokracją mamy do czynienia właściwie na co dzień. Dzieci wybierają z kim będą danego dnia się bawiły, w co, wybierają czasem co zjedzą na podwieczorek lub jaką bajkę przeczyta do snu rodzic. Autorzy pokazują jak takie codzienne wybory uczą nas wybierania w przyszłości ważnych dla kraju przedstawicieli, co oznacza wstrzymanie się od głosu, jak można agitować czy wnosić sprzeciw. Wszystko to w bardzo przystępny dla dziecka sposób.