Wysypka po opalaniu? Może to alergia na słońce?

Nie każdy z nas może się opalać. Niektórzy, jak ja, ma bardzo szybko zaczerwienienia związane z opalaniem. „Opalanie na czerwono” to jednak oparzenie i to już drugiego stopnia. O ile z oparzoną od wrzątku ręką jedziemy na SOR, o tyle oparzoną skórę traktujemy pantenolem czy maślanką, czekając aż ból przeminie. Ale słońce to nie tylko ryzyko oparzeń, udaru czy czerniaka, to także alergia. Często już pierwsze wiosenne przejażdżki rowerem czy spacery kończą się dłoniami całymi w swędzącej wysypce. Co to takiego? To alergia na słońce.

Co to alergia na słońce?

Wysypka słoneczna, zwana również alergią słoneczną lub fotodermatozą, występuje, gdy czerwona, swędząca wysypka pojawia się z powodu ekspozycji na światło słoneczne. Jednym z dość powszechnych rodzajów wysypki jest polimorficzna erupcja świetlna (PMLE), zwana także zatruciem słonecznym. Wysypka może być wynikiem czynników genetycznych, stosowania pewnych leków lub narażenia na czynniki drażniące, takie jak niektóre rośliny.

Alergia na słońce to termin często używany do opisania szeregu chorób, w których na skórze wystawionej na działanie promieni słonecznych pojawia się swędząca czerwona wysypka.

Łagodne przypadki alergii na słońce mogą ustąpić bez leczenia. Cięższe przypadki można leczyć kremami lub tabletkami steroidowymi. Osoby z silną alergią na słońce mogą wymagać podjęcia środków zapobiegawczych i noszenia odzieży chroniącej przed słońcem.

Wygląd skóry dotkniętej alergią na słońce może się znaczni różnić w zależności od tego, co powoduje problem. Oznaki i objawy mogą obejmować:

• Zaczerwienienie
• Swędzenie lub ból
• Małe wypukłości, które mogą łączyć się w wypukłe łaty
• Łuszczenie się kamienia, strupy lub krwawienie
• Pęcherze lub pokrzywka

Oznaki i objawy występują zwykle tylko na skórze wystawionej na działanie słońca i zwykle pojawiają się w ciągu minut do godzin po ekspozycji na słońce.

Co może powodować podrażnienia i wysypkę po opalaniu?

Czynniki ryzyka wystąpienia reakcji alergicznej na światło słoneczne obejmują:

• Kolor skóry – każdy może mieć alergię na słońce, ale częściej zdarzają się one u osób o jaśniejszej skórze.
• Narażenie na określone substancje – niektóre objawy alergii skórnej pojawiają się, gdy skóra jest wystawiona na działanie substancji, a następnie na światło słoneczne. Powszechnymi substancjami odpowiedzialnymi za tego typu reakcje są substancje zapachowe (perfumy), środki dezynfekujące, a nawet niektóre chemikalia używane w filtrach przeciwsłonecznych.
• Przyjmowanie niektórych leków – szereg leków może przyspieszyć oparzenia słoneczne; szczególnie należy uważać na antybiotyki tetracyklinowe, leki na bazie sulfamidu i środki przeciwbólowe, takie jak ketoprofen.
• Inny stan skóry – zapalenie skóry zwiększa ryzyko wystąpienia alergii na słońce.
• Posiadanie krewnych z alergią na słońce – prawdopodobieństwo wystąpienia alergii na słońce jest większe, jeśli masz rodzeństwo lub rodzica z alergią na słońce.

Czy mając alergię na słońce mogę się opalać?

Jeśli masz alergię na słońce lub zwiększoną wrażliwość na słońce, możesz zapobiec reakcji, wykonując następujące czynności:

• Unikaj słońca w godzinach szczytu, czyli w godzinach od 10:00 do 16:00.
• Unikaj nagłej i długotrwałej ekspozycji na ostre słońce. Najlepiej stopniowo zwiększać ilość czasu spędzanego na świeżym powietrzu, aby komórki skóry miały czas na przystosowanie się do światła słonecznego.
• Noś okulary przeciwsłoneczne z filtrem i odzież ochronną – koszule z długimi rękawami i kapelusze z szerokim rondem mogą pomóc chronić skórę przed działaniem promieni słonecznych. Unikaj tkanin, które są cienkie lub mają luźny splot – mogą przez nie przechodzić promienie UV.
• Używaj filtrów przeciwsłonecznych. Używaj kremu z filtrem o szerokim spektrum i SPF co najmniej 30. Nałóż go obficie i nakładaj ponownie co dwie godziny – lub częściej, jeśli pływasz lub się pocisz.
• Unikaj znanych czynników wyzwalających – jeśli wiesz, że jakaś substancja powoduje reakcję skórną, na przykład lekarstwa, unikaj jeśli możesz tego wyzwalacza.
• Unikaj solarium! Może powodować poważne, długotrwałe uszkodzenia skóry i przyczyniać się do raka skóry.

Jakie kosmetyki do opalania są najlepsze?

Wybierz filtr przeciwsłoneczny chroniący zarówno przed promieniami UVA, jak i UVB. Wszystkie produkty ochrony przeciwsłonecznej chronią przed promieniami UVB, które są główną przyczyną oparzeń słonecznych i raka skóry. Ale promienie UVA również przyczyniają się do raka skóry i przedwczesnego starzenia.

Kolejna rzecz, na jaką należy zwrócić uwagę, to współczynnik ochrony przeciwsłonecznej (SPF). U nas 30 jest zbyt niskim współczynnikiem i wybieram 50 i wyższe. Liczba SPF to poziom ochrony, jaką zapewnia filtr przeciwsłoneczny przed promieniami UVB. Wyższe wartości SPF oznaczają lepszą ochronę. Filtry przeciwsłoneczne SPF 15 filtrują około 93% promieni UVB, podczas gdy filtry SPF 30 filtrują około 97%, filtry SPF 50 około 98%, a SPF 100 około 99%. Z filtrami jest jak z antykoncepcją – żaden specyfik nie chroni całkowicie.

Jeśli zamierzasz spędzać czas też w wodzie, a nie tylko na kocyku, przyda się filtr oznakowany jako „wodoodporny” (water resistant). Nie oznacza to jednak, że jest on niezmywalny (waterproof). Żadne filtry przeciwsłoneczne nie są niezmywalne ani też odporne na pot. Dlatego nawet leżąc plackiem warto smarować się co pewien czas, najlepiej co 1,5-2h. Na et etykiecie przeczytasz zapewne jaki jest preferowany czas ponownej aplikacji kremu. Krem przeciwsłoneczny zwykle ściera się po wytarciu ręcznikiem, warto i to brać pod uwagę.

Jeśli zaś smarujesz skórę kilkoma kosmetykami np. kremem do twarzy, a potem kremem do opalania, to skuteczność ich filtrów się nie sumuje. W tym przypadku bierzemy pod uwagę ten produkt, który ma najwyższy współczynnik SPF i stosujemy tak, jak zaleca jego producent.

Zdarza się, że na opakowaniu widnieje oznaczenie UVA z kółeczkiem – to oznacza, że ochrona UVA wynosi ok. 1/3 faktora SPF, czyli w przypadku kremu z SPF 30 współczynnik ochrony przed UVA będzie wynosił jedynie 10!

Rodzaje kosmetyków przeciwsłonecznych

Kosmetyki do opalania to nie tylko kremy, ale także mgiełki, olejki, mleczka czy pianki. Jakie najlepiej używać? Takie, które najlepiej się nam aplikuje. Ja nie lubię olejków czy produktów w spryskiwaczach, dlatego wolę kremy. Jednak wiele osób właśnie spary’e lubi najbardziej. W przypadku dzieci dobre są te, które są widoczne pod czas aplikacji – dłużej są białe czy nawet w kolorze. Dzięki temu wiemy dokładnie czy całe ciało pokryliśmy kremem.

Wszystkie zdjęcia powyższych preparatów pochodzą ze sklepu internetowego e-glamour.pl.

O czym należy pamiętać używając kosmetyków przeciwsłonecznych

Warto wiedzieć, że kremy przeciwsłoneczne to kosmetyki jak każde inne. I jak każde inne powinny być odpowiednio przechowywane. Wprawdzie przemrożenie nie grozi latem, jednak już temperatura powyżej 25 stopni Celsjusza jak najbardziej. A kremy trzeba przechowywać w temperaturze od 5 do 25 stopni! Podczas upałów temperatura często jest wyższa i krem się psuje. Choć tego nie widać, bo krem się nie rozwarstwia czy nie zmienia konsystencji, to przestaje poprawnie działać. A właśnie o działanie przecież nam chodzi. Do tego mogą się w nim wytworzyć nowe substancje, które nam zaszkodzą. One też bywają przyczyną uczuleń.

Mam wysypkę słoneczną. I co dalej?

Wysypka słoneczna nie zawsze jest leczona, ponieważ może ustąpić bez leczenia w ciągu 10-14 dni. Zależy to od konkretnej wysypki i od tego, czy występuje znaczne zatrucie słoneczne, czy nie.

Jeśli jednak wysypka jest swędząca, pomocny może być dostępny bez recepty krem steroidowy jak hydrokortyzon (UWAGA! Nie w przypadku dzieci poniżej 12 roku życia!), podobnie jak doustne leki przeciwhistaminowe dostępne bez recepty. Zimne okłady lub chłodna kąpiel również mogą złagodzić swędzenie.

Jeśli masz jakiekolwiek pęcherze lub jeśli wysypka jest bolesna, nie drap ani nie przebijaj pęcherzy. Może to prowadzić do infekcji. Gdy skóra zacznie się goić, można użyć delikatnych środków nawilżających, aby złagodzić swędzenie skóry suchej lub podrażnionej.

Jeśli domowe środki zaradcze nie są skuteczne, może być konieczna wizyta u lekarza. Poinformuj jednak lekarza o stałych lekach, bo być może one stanowią przyczynę wysypki.

Dzieci są jeszcze bardziej narażone!

Choć skóra dzieci jest zbudowana tak jak dorosłych, to już układ immunologiczny nie jest na tyle rozwinięty, aby szybko i sprawnie reagować na czynniki zewnętrzne, w tym słońce. Do tego dzieci raczej lubią bawić siew wodzie, a ta nie dość, że zmywa kremy przeciwsłoneczne, to jeszcze ułatwia oparzenia słoneczne. Krople wody na skórze działają bowiem jak soczewka i koncentrują promieniowanie. Dlatego warto, by dzieci miały na sobie odzież z filtrami przeciwsłonecznymi. Trzeba też pamiętać o częstszym ponownym smarowaniu preparatami przeciwsłonecznymi.

Choć nasz Bałtyk nie jest mocno słonym morzem, to jednak dobrze jest po kąpieli w nim spłukać słoną wodę lub choćby wytrzeć suchą skórę ręcznikiem. Sól na skórze koncentruje promieniowanie, a do tego mieszając się z kremem do opalania może dojść do zmiany jego właściwości.

Fot. 1 Thomas Tolkien, CC BY 2.0

Zobacz także jak naturalnie dbać o ochronę przed słońcem.

Wpis zawiera link reklamowy.